Άγαλμα του Αμένοφι Γ΄. Δυτικές Θήβες.
"Οι πρώτοι συγγραφείς που έδωσαν στους συμπατριώτες τους λεπτομερείς περιγραφές της Αιγύπτου και των Αιγυπτίων ήταν δύο Έλληνες από πόλεις της δυτικής ακτής της Μικράς Ασίας. Εκεί, στην Ιωνία του 6ου αιώνα π.Χ. κατοικούσε μια ανθρώπινη φυλή πιο διψασμένη για γνώση από οποιονδήποτε άλλο λαό είχε μέχρι τότε υπάρξει στη γη. Υπήρχαν όμως και ειδικοί λόγοι για τους οποίους η περιέργειά τους είχε στραφεί ειδικά προς την Αίγυπτο. Πριν από τα μέσα του 7ου αιώνα π.Χ., Ίωνες και Κάρες υπηρετούσαν ως μισθοφόροι στο στρατό του Σαίτη βασιλιά Ψαμμήτιχου Α΄, ο οποίος τότε αγωνιζόταν να επεκτείνει την κυριαρχία του σε ολόκληρη την κοιλάδα του Νείλου.
Έμποροι και απλοί ταξιδιώτες αναμφίβολα ακολουθούσαν τα βήματα των πολεμιστών και γύρισαν στο σπίτι τους φέρνοντας πολλές ιστορίες για παράξενα πράγματα που είδαν και έμαθαν σε μια χώρα τόσο διαφορετική από τη δική τους. Θα εξέπληξαν τους ακροατές τους μιλώντας τους για μια χώρα όπου δεν έβρεχε σχεδόν ποτέ και τα ποτάμια λιπαίνονταν από την ετήσια πλημμύρα ενός μεγάλου ποταμού. Έφταναν στην Αίγυπτο με την πεποίθηση ότι εκεί θα έβρισκαν μέρη αντίστοιχα με αυτά που τους ήταν οικεία στη δική τους πατρίδα, και πολλά από τα ονόματα που έδωσαν σε μέρη και διάφορα πράγματα που συναντούσαν έχουν διατηρηθεί μέχρι σήμερα. Φτάνοντας από τη θάλασσα βρίσκονταν σε μια τεράστια τριγωνική έκταση έκταση που τους θύμιζε το τέταρτο γράμμα του αλφαβήτου τους. Όταν πήγαιναν στην κορυφή του Δέλτα έφταναν στη μεγάλη πόλη της Μέμφιδας, ένα άλλο όνομα της οποίας – Χικουπτάχ, «Κατοικία της Ψυχής του (θεού) Πταχ» - ίσως έδωσε στον Όμηρο τη λέξη Αίγυπτος, την οποία χρησιμοποιεί για να περιγράψει και τον ποταμό Νείλο και τη χώρα που αυτός αρδεύει. Στη Μέμφιδα οι επισκέπτες έμεναν έκθαμβοι από τις γιγαντιαίες κατασκευές, τις οποίες αστειζόμενοι αποκαλούσαν πυραμίδες, δηλαδή σταρένια γλυκίσματα. Στην κοντινή Ηλιούπολη το θαυμασμό τους προκαλούσαν αυτοί οι ψηλοί μονόλιθοι από γρανίτη, για τους οποίους δεν μπόρεσαν να ανακαλύψουν κανένα καλύτερο όνομα από το οβελίσκοι, δηλαδή μικρές σούβλες. Καθώς ανέβαιναν το Νείλο, κοντά σε μια διώρυγα που οδηγούσε στη λίμνη Μοίριδα, το σημερινό Φαγιούμ, τους έδειχναν ένα μεγάλο κτήριο με πολλά δωμάτια το οποίο, τους έλεγαν, είχε χτιστεί για να γίνει τάφος ενός βασιλιά Λάμαρη ή Λάβαρη, που τώρα είναι γνωστός ως Αμμένεμης Γ΄ της 12ης Δυναστείας. Αυτό το κτήριο το θεώρησαν ένα δεύτερο λαβύρινθο, ένα αντίγραφο του μπερδεμένου οικοδομήματος που σχεδιάστηκε από τον ιδιοφυή Κρητικό Δαίδαλο. Νοτιότερα έφταναν σε μια σημαντική πόλη, το αιγυπτιακό όνομα της οποίας έδειχνε ότι ήταν το ισοδύναμο της Αβύδου που βρίσκεται στον Ελλήσποντο. Συνεχίζοντας την πορεία αντίθετα προς το ρεύμα, έβρισκαν μια μεγάλη πόλη της οποίας οι πολλοί πυλώνες έδειχναν ότι δεν ήταν άλλη από τις «εκατοντάπυλες Θήβες» της Ιλιάδας. Ακριβώς απέναντι, στην άλλη όχθη του Νείλου, στο χείλος της δυτικής ερήμου βρίσκονταν ναοί που τους είχαν χτίσει κάποιοι, τα ονόματα των οποίων θύμιζαν όπως και στην περίπτωση ενός μεγάλου ναού στην Άβυδο, το όνομα του Αιθίοπα ήρωα Μέμνονα, που σκοτώθηκε από τον Αχιλλέα μπροστά στα τείχη της Τροίας. Προφανώς όλα αυτά τα μνημεία έπρεπε να αποδοθούν στο Μέμνονα. Αλλά η πιο αλλόκοτη φαντασίωση των Ιώνων ταξιδιωτών ήταν ότι οι θεοί και οι θεές που λάτρευαν οι Αιγύπτιοι δεν ήταν άλλοι από τους δικούς τους θεούς". [ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ]
Απόσπασμα από Sir Alan Gardiner, Η Αίγυπτος των φαραώ. Μια εισαγωγή, Εκδόσεις Φόρμιγξ, Αθήνα 1996, σελ. 17-8. [Μεταφραστής: Δημ. Ν. Παυλάκης]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου