Περασμένα ξεχασμένα

Δεν υπάρχει μέρος στην Αίγυπτο το οποίο να συγκεντρώνει τόσους διανοούμενους που ασχολούνται με τα μνημεία των φαραώ όσο η συνοικία Χουσείν. Όμως οι αρχαιολογικές ανασκαφές έχουν δείξει πως υπήρξε ένα τέτοιο μέρος κατά την ελληνιστική περίοδο, μπροστά από τη Σφίγγα, όπου συνηθίζονταν οι γιορτές και οι εκδηλώσεις. Σήμερα, η εποχή των φαραώ δεν αποτελεί πλέον το κέντρο ενδιαφέρονρος στις αιγυπτιακές γιορτές, ούτε το κύριο θέμα έμπνευσης των διανοουμένων. Ακόμα και ο Ναγκίμπ Μαχφούζ, που άρχισε την καριέρα του μεταφράζοντας μια μικρή ιστορία της αρχαίας Αιγύπτου και κάνα-δυο μυθιστορήματα που εμπνέονταν από την εποχή των φαραώ, γρήγορα εστίασε το κέντρο βάρους των μυθιστορημάτων του στη συνοικία Χουσείν. Τα πρώτα του μυθιστορήματα έχουν ως επί το πλείστον ξεχαστεί. Μετά την κατασκευή του φράγματος του Ασουάν, ο εορτασμός των πλημμυρών του Νείλου, ο οποίος θεωρείται συνέχεια ενός εθίμου της εποχής των φαραώ, δεν αποτελεί πλέον επίκεντρο των εορτασμών. Επίσης αξιοσημείωτο είναι και το ότι οι Αιγύπτιοι δεν επισκέπτονται τις πυραμίδες παρά μόνο σπάνια, σε σχολικές εκδρομές ή εν είδει απόδρασης από το Κάιρο, κάτι που κάνουν συνήθως ερωτευμένα ζευγάρια. Οι πυραμίδες αποτελούν επίσης τόπο αναψυχής κατά τη διάρκεια των εορτών. Κατά περίεργο τρόπο, πολλοί κάτοικοι του Καίρου σπάνια επισκέπτονται τις πυραμίδες ή το Αιγυπτιακό Μουσείο. Στην Αίγυπτο, η γνώση για το αιγυπτιακό παρελθόν της εποχής των φαραώ μεταδίδεται γενικώς μέσω του σχολείου, και όχι του σπιτιού. Αντίθετα, η ισλαμική κληρονομιά αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ανατροφής ενός παιδιού.

Απόσπασμα από Fekri A. Hassan, Εθνική ταυτότητα στην Αίγυπτο, Lynn Meskell (επιμ.), Η αρχαιολογία στο στόχαστρο, Εκδόσεις Κριτική, σελ. 285-286.