ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ - Τα ποτά (Ζύθος - Οίνος)

Ο ζύθος ήταν το εθνικό ποτό των Αιγυπτίων. Παντού στο σπίτι, στα χωράφια, στα καράβια, στις ταβέρνες, έπιναν ζύθο. Όταν ο Σινουχίτ πήρε χάρη και γύρισε με πλοίο από τους δρόμους του Ώρου στην Ίτυ-Ταουί, προσαρμόσθηκε πάλι στην αιγυπτιακή ζωή πίνοντας ζύθο, που τον είχε από καιρό στερηθεί. Στην Αίγυπτο έφτιαχναν το ποτό αυτό από κριθάρι ή σίκαλη και από χουρμάδες. Τα μέσα παραγωγής του αποτελούνταν από φόρμες παρόμοιες με των ψωμάδων, αλλά μεγαλύτερες, από ένα πανέρι και από μια σειρά από πήλινα πιθάρια και λεκάνες. Η εργασία άρχιζε με το φτιάξιμο ψωμιών. Όπως και στην παρασκευή άρτου έστηναν πυραμίδα από φόρμες γύρω από μία εστία. Ταυτόχρονα ετοίμαζαν μια ζύμη που την έλεγαν "ουατζίτ", "η φρέσκια", που την έριχναν στις καυτές φόρμες. Τη ζύμη αυτή δεν την άφηναν περισσότερο από όσο χρειαζόταν για να ροδίσει η κόρα. Το εσωτερικό της έπρεπε να μένει ωμό. Τα μισοψημένα αυτά ψωμιά τα έτριβαν μέσα σε μια μεγάλη λεκάνη και τα αναμίγνυαν με το σιρόπι των χουρμάδων. Ύστερα ανακάτευαν το μίγμα και το φιλτράριζαν. Σε λίγο στο υγρό άρχιζε η ζύμωση. Δεν απόμενε παρά να το αδειάσουν μέσα στα πιθάρια και να το σφραγίσουν με ένα μικρό πιάτο και λίγο γύψο. Με τον τρόπο αυτό τα πιθάρια μπορούσαν και να ταξιδέψουν ακόμη...
Από τότε που η Αίγυπτος κυβερνιόταν από μια οικογένεια που καταγόταν από το Δέλτα, οι φίλοι του χυμού των σταφυλιών της κληματαριάς, του δώρου αυτού του Οσίριδος, που δεν τους είχε ποτέ λείψει, ήταν περισσότεροι παρά ποτέ άλλοτε! Την εποχή αυτή γινόταν μεγάλο εμπόριο κρασιού. Κάποιος υπάλληλος του βασιλικού παλατιού, που ήταν επιφορτισμένος με τον επισιτισμό, φθάνει στα κτήματα της Πι-Ραμσή με τρία πλοία, το δικό του και δύο φορτηγίδες, που του είχαν δώσει από τον Οίκο των Εκατομυρίων Ετών της Ουσιμαρέ. Φορτώνει 21 άτομα, 1500 σφραγισμένα πιθάρια κρασί, 50 πιθάρια από ένα ποτό που το έλεγαν "σεντέχ", 50 από ένα άλλο ποτό που το έλεγαν "πα-ουρ" καθώς και πανέρια με σταφύλια και ρόδια και άλλα που δεν ξέρουμε τι έιχαν μέσα. Μπορούμε να υποθέσουμε ότι το ένα από τα δύο αυτά ποτά ήταν σιρόπι από ζουμί ροδιών και το άλλο κάποιο ποτό που το παρασκεύαζαν από κρασί. Όπως κι αν έχει το πράγμα το "σεντέχ" αναφέρεται συχνά μαζί με το κρασί. Οι νεαροί σπουδαστές μεθούσαν τόσο με το ένα όσο και με το άλλο ποτό προκαλώντας το θυμό των γερο-γραφέων.
Βρέθηκαν στο Ραμσείο πολλά σπασμένα κρασοπίθαρα, που είχαν γραμμένες με μελάνι και με ιερατική γραφή, ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την προέλευσή τους. Στο Δέλτα, και κυρίως στην ανατολική του περιοχή, βρίσκονταν όλοι σχεδόν οι αμπελώνες. Διαβάζουμε πάνω στα πιθάρια αυτά "καλό κρασί της όγδοης φοράς" ή κρασί κρασί της τρίτης φοράς" ή "γλυκό κρασί". Υποθέτω ότι το γλυκό κρασί σήμαινε κρασί της καινούργιας εσοδειάς και ότι τρίτη ή όγδοη φορά σήμαινε τρίτο ή όγδοο άδειασμα από το ένα πιθάρι στο άλλο. Πραγματικά τα συχνά αδειάσματα από το ένα πιθάρι στο άλλο είναι ένα από τα μέσα για να μην αλλοιώνεται το κρασί...

Απόσπασμα από Pierre Montet, Η καθημερινή ζωή στην Αρχαία Αίγυπτο, Εκδόσεις Παπαδήμα, Αθήνα 1988, σελ. 98-100. [Μεταφράστρια Έλλη Αγγέλλου].